Varresvuohta- ja huksodievnastusáj lága milta galggi suohkana fállat viesádijda dievnastusájt ma varresvuodav åvdedi ja skihpudagájt hieredi. Lasjástahka la suohkanij varresvuodadievnastus ja la oajvvadum vuohke gåktu dákkir dievnastusájt organisierit ja la oassen suohkana åbbålasj varresvuodafálaldagás. Bagádalle gåvvit kvalitæhttagájbbádusájt ja oajvvadusájt gåktu suohkanij lasjástagájt ásadit, organisierit ja makkir fálaldagá dajn galggi. Fálaldahka varresvuodav åvdet, fágajgasskasattjat ja addnijt vuorot. Ulmme le varresvuodav åvdedit ja skihpudagájt hieredit navti jut vaddá árra viehkev iellemdábijt rievdadittjat ja varresvuoda vájvij ja kronihkalasj skihpudagáj rijbbat.
Ulmmejuogos li sij gejn la alla riska, li skihppámin jali juo skihpam. Hiehpá duola degu gássjelis ja guhkesájggásasj varresvuoda vájvij jali gå la alla riska skåvlås jali barggoiellemis ålgus gahttjat ja doajmman ietjá giehtadallama åvddåla jali maŋŋela. Ulmutja bessi ietja aktijvuodav válldet jali rájaduvvat stuovesdåktåris, NAV:as jali ietjá varresvuodabargges.
Filmma: Vuonadárogielak versjåvnå lasjástakfilmas tevstaj nuortta-, oarjjel- ja julevsámegiellaj (youtube.com)
Lasjástagá addne oadtju strukturieridum, ålles tjuovvolimev individuála ja juohkusijn bagádallamav, diedojt ja dåjmajt ma hiehpi aktugasj ulmutja dárbojda. Fálaldahka vihpá 12 vahko ájgenis ja dasi soajttá gullut doarjja labudallamij, vuogas biebmojda, snuvsaj ja suovastime hiejttem, psykalasj vájvij rijbbat, gå oademijn vájvástuvvá ja ilá ålov juhká.
Strukturieridum tjuovvolimfálaldahka álggá ja låhpat varresvuohtaságastallamijn. Jus la dárbbo de máhttá moaddi ságastallat varresvuoda birra tjuovvolimájggudagán. Tjuovvolime pládna manná addne dárbojs ja doajmmadáses ja dav dahkaba addne ja bagádalle aktan. Lasjástagá bagádalle la ságastallamguojmme ja doarjjon maŋenagi. Vijddásap ulmme ja pládna mierreduvvá 12 maŋŋela, ja jus la dárbbo de ájn vil ienep tjuovvolibme fáladuvvá. Madi lasjástagán la, de galggá addne oadtjot diedojt bájkálasj fálaldagáj birra, ja vejulasjvuodav dajt gæhttjalit. Lasjástahka galggá dåbddåt ja barggat dákkár fálaldagáj siegen ja addnijt dåhku buktet. Ulmme la addne iesj rijbbá varresvuodavájvij, rievddamijt bisot ja ietjas dåjmaj joarkká maŋŋel gå lasjástagá tjuovvolibme la ållim.
Gåktu lasjástagá tjuovvolimfálaldahka le hábbmiduvvam (PDF)
Lasjástagá fálaldahka máhttá aneduvvat sihke árra doajmman váj skihpudagájt hieret jali binnet, jali liehket giehtadallama, rehabilitierima jali habilitierima fálaldahkan. Aktisasjbarggo dievnastusáj ja dásij rastá la dárbulasj váj addne galggi vásedit ålles ja aktidum dievnastusájt.
Lasjástahka la viehkken suohkana dievnastusájt tjoavdátjit. Galggá liehket aktisasjbarggoguojmmen bájkálasj álmmukvarresvuodabargon, duola degu navti jut álmmugav bagádallá ja diehtten dahká, ja gå sæbrrá badjásasj bargguj mij la suohkanij pládnaprosessaj vuodon.
Girjásj: Lasjástak-kårttå jårggåluvvam nuortta-, oarjjel- ja julevsámegiellaj